Lưu ý sau khi cắm vít nên ăn gì giảm sưng, đau, lung lay

Cắm vít khi niềng răng được bác sĩ chỉ định khá phổ biến, để di chuyển răng theo mong muốn. Bài viết này chia sẻ tất cả những lưu ý sau khi cắm vít bạn cần lưu ý, cụ thể bao gồm: sau khi cắm minivis kiêng ăng gì, vít bị viêm hay sưng xử trí ra sao, minivis bị lỏng hay đau nhức cần làm gì…

Sau khi cắm vít cần chú ý

Cắm minivis khi niềng răng là thủ thuật đặt vít vặn vào trong xương hàm ở vị trí phù hợp. Mục đích của cắm vít là để di chuyển răng, đóng khoảng hở, di xa toàn bộ 2 hàm hay làm lún răng theo mong muốn của bác sĩ niềng răng.

Xem thêm: Tại sao phải cắm vít khi niềng răng – toàn bộ kiến thức cơ bản nên đọc

Khi vừa cắm vít thuốc tê vẫn còn tác dụng nên bệnh nhân không hề cảm thấy đau đớn, đối với cắm vis ở hàm dưới bệnh nhân có cảm giác bị tê môi. Theo thời gian thuốc tê thường sẽ giảm tác dụng tùy theo mỗi người và lượng thuốc tê bác sĩ sử dụng.

Trung bình sau cắm vít khoảng 1 đến 2 giờ bệnh nhân có thể bắt đầu có cảm giác đau, do đó thuốc giảm đau (thông thường là Paracetamol 500mg) được các bác sĩ khuyến cáo nên sử dụng trước 1 giờ sau khi vừa cắm vít tại phòng khám.

Chảy máu ngay sau cắm vis rất hiếm khi xảy ra, nếu có thì chỉ ở mức độ nhẹ rỉ rả và sẽ ngưng chảy sau 24h. Tuy nhiên, sau một thời gian cắm vít có thể bị chảy máu là do nướu xung quanh vít bị viêm hoặc chấn thương bởi thức ăn cứng.

Chăm sóc bảo dưỡng vít sau cắm để tránh nguy cơ biến chứng xảy ra:

• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đặc biệt là xung quanh vít, có thể chải nhẹ nhàng lên đầu vít hoặc sử dụng tăm nướu xịt vào xung quanh vít với tia nước không quá mạnh khiến bạn khó chịu.
• Nếu cắm vít niềng răng bị lung lay hãy thông báo cho bác sĩ ở lần tái khám tiếp theo để có phương án xử trí phù hợp.
• Cắm vít bị viêm, sưng và chảy máu nướu, niêm mạc quanh vít đỏ tấy, có thể kèm theo cảm giác đau. Nguyên nhân thường là do không được vệ sinh đầu vít cẩn thận. Nên chải rửa và xịt nước để làm sạch kết hợp với súc miệng với nước muối ấm để nướu nhanh lành thương.
• Nếu vis đâm vào môi, má, lưỡi làm chúng bị loét bạn có thể đặt sáp chỉnh nha hoặc bông tẩy trang (gòn) lên đầu vít để tránh gây tổn thương sâu hơn, và giảm đau hiệu quả.

Cắm vis kiêng ăn gì?

Vấn đề kiêng cử sau khi cắm minivis được nhiều nhiều chuyên gia niềng răng nhắc đến, khuyến khích sử dụng thức ăn mềm, hạn chế thực phẩm dai, đồ ăn cứng hoặc có tính chất dính ít nhất trong 3 tuần lễ đầu tiên sau cắm, vì có thể tác động lên vít làm vít bị lung hay.

Các thức ăn nhiều đường hay khó vệ sinh có thể gây viêm nhiễm xung quanh vít, dù ảnh hưởng ít nhưng nên hạn chế và vệ sinh răng miệng sạch sẽ sau khi ăn những thức ăn này.

Dưới đây là các loại thức ăn sau khi cắm vít niềng răng nên kiêng và tránh ăn:

• Thức ăn cứng: Tránh ăn các loại hạt cứng, kẹo bánh có độ cứng cao, trái cây như ổi, càng cua, sụn, mía… vì chúng có thể gây va chạm vào vít gây gãy, cong hay thậm chí rớt vít.
• Thực phẩm dẻo, dính: các loại cao su, mứt, kẹo dẻo… có nguy cơ bám vào vis khi nhai có thể làm vis bị lung lay, hoặc khó làm sạch xung quanh vis sau đó.
• Các loại thức ăn khô, nhiều đường: đặc biệt là bánh quy rất dễ đọng lại xung quanh vít nếu không được vệ sinh ngay sau khi ăn rất dễ làm cho vi khuẩn phát triển gây viêm nướu xung quanh minivis.
• Thực tế các loại thực phẩm chua không phải kiêng cử vì rất ít khi tác động lên vít, tuy nhiên cũng nên hạn chế vì có thể gây mòn men răng.

Nhìn chung, cắm vít niềng răng kiêng ăn gì không phải vấn đề quan trọng hàng đầu, điều đáng chú ý là vệ sinh cẩn thận xung quanh vít, tránh đọng thức ăn khiến nướu bị viêm. Đây mới là nguyên nhân chính dẫn đến phải tháo vít hoặc gây đau nhức khó chịu cho bệnh nhân.

Xem thêm: Tháo vít niềng răng có đau không? Review cận cảnh | Bs Cường (bscuong.com)

Thức ăn nên ăn sau cắm vis được nhiều bác sĩ khuyến nghị là đồ mềm, ít đường và không có tính dính, cụ thể như:

• Cháo: Ăn cháo có lẽ là lựa chọn được đa số các bác sĩ khuyến khích ngay sau khi bắt minivis. Tùy khẩu vị của mỗi người có thể phù hợp với các loại cháo gà, cháo cá, cháo đậu xanh…
• Súp: Ngày càng trở nên phổ biến, súp thường được bán sẵn nên đây là một lựa chọn tốt. Súp cua, súp gà… là những món được nhiều bệnh nhân lựa chọn.
• Cơm: Thực tế sau khi cắm vít bệnh nhân hoàn toàn có thể ăn cơm bình thường, tuy nhiên nên đợi thuốc tê tan hết (khoảng 1-2 giờ sau khi cắm minivis) mới nên ăn.
• Các loại trái cây mềm: chuối, kiwi, nho, bưởi… cũng khá phù hợp cho nhiều bạn, táo nên được cắt nhỏ tránh cắn và nhai mạnh có nguy cơ bong hay rớt mắc cài.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích bệnh nhân ăn các thức ăn nhiều nước, giàu vitamin, can-xi các loại rau xanh và trái cây nhiều màu sắc để giúp cơ thể nhanh hồi phục hơn. Nên thái nhỏ hoặc nhai chậm để tránh tổn thương lên vis và hệ thống mắc cài, dây cung.

Cắm vít niềng răng bị sưng?

Bắt vít niềng răng bị sưng cũng là vấn đề khá phổ biến sau khi cắm vít. Sưng có thể xuất hiện ngay sau khi cắm vít một vài ngày (thường là 3 ngày) và hay xuất hiện khi đặt minivis ở hàm dưới vùng răng hàm. Cũng có thể sưng sau khi cắm vis một thời gian vài tuần hay vài tháng sau đó.

Sưng ngay sau khi cắm:

Nhiều bệnh nhân sau khi cắm vít ở hàm dưới vùng răng cối lớn phía trong bị sưng mặt vài ngày sau khi đặt vis, đây thường là tình trạng bình thường. Một số nguyên nhân gây ra sưng chủ yếu là do:

• Đáp ứng viêm của cơ thể: vì vít được đặt xuyên qua nướu, cắm trực tiếp vào xương hàm, nên sau khi cắm có thể luôn có phản ứng viêm xảy ra và kéo dài vài ngày sau đó, tình trạng này có thể tự khỏi mà có thể không cần sử dụng thuốc.
• Quy trình kỹ thuật cắm vít chưa thực sự kiểm soát tốt các yếu tố lây nhiễm khiến mô nướu xung quanh vít bị viêm nặng hơn. Tùy trường hợp mà bác sĩ có thể kê toa giảm đau hay kháng viêm, kháng sinh phù hợp.
• Do vệ sinh chưa đúng cách: việc để thức ăn đọng lại quanh vít khiến nướu và niêm mạc rất dễ viêm và gây ra sưng, đánh răng chải quá mạnh hay thức ăn quá cứng gây chày xước nướu quanh vít.
• Do di ứng: tình trạng này rất hiếm tuy nhiên vẫn có khả năng xảy ra. Minivis (vít niềng răng) mặc dù được xem là an toàn, lành tính và vô khuẩn trước khi cấy vào xương. Dù vậy, một số cơ địa nhạy cảm có thể không tương thích gây ra sưng và viêm. Trường hợp này, bác sĩ sẽ tháo và đổi loại vật liệu vis khác (vật liệu bằng Titanium).

Cắm vít niềng răng bị sưng sau vài tuần, vài tháng

Bắt vít niềng răng bị sưng sau vài tuần hay vài tháng sau cắm chủ yếu do vấn đề viêm nhiễm xung quanh vít gây ra. Lý do chính là sự chăm sóc vis sau cắm của bệnh nhân chưa thực sự tốt.

Thức ăn không được lấy sạch quanh đầu vít dẫn đến sưng nướu, nếu không chú ý, tình trạng viêm nhiễm xâm lấn vào sâu hơn dẫn đến viêm nặng nề hơn.

Ở mức độ này thông thường đi kèm với tình trạng minivis bị lỏng, bệnh nhân có thể tự lấy tay lắc nhẹ lên đầu vis là có thể cảm nhận được.

Xem thêm: Cắm vít niềng răng bị lung lay nên làm gì?

Cách xử trí cắm vít bị viêm đúng và an toàn

Nếu tình trạng sưng và viêm ngay sau khi cắm có thể được theo dõi tiếp 2-4 ngày sau đó, có thể nên sử dụng kết hợp thuốc giảm đau, kháng viêm và thậm chí kháng sinh sau cắm để đảm bảo nguy cơ nhiễm trùng lan rộng.

Thông thường sưng vài hôm sau cắm vít ở phía sau hàm dưới là tình trạng khá bình thường, tiến triển thường không kèm theo đau và tự khỏi sau vài ngày (thường là 3 ngày).

Nếu sưng và cắm vít bị viêm sau khi cắm một thời gian lâu (vài tuần, đến vài tháng) thì có thể cân nhắc thêm yếu tố vít có bị lung lay hay không:

• Khi sưng kèm minivis bị lỏng: xem xét tháo vít càng sớm càng tốt.
• Sưng nhẹ ở niêm mạc không kèm theo vít bị lỏng, bác sĩ kiểm tra thấy vít vẫn còn cứng chắc thì có thể giữ lại vít, xử trí viêm quanh vít bằng cách bơm rửa, gây tê nạo bỏ mô viêm nếu có và kê toa thuốc theo dõi

Xử trí tại nhà an toàn:

• Sử dụng bông lau nhẹ xung quanh đầu vít, nếu không quá khó chịu có thể sử dụng bàn chải mềm chải nhẹ lên vít và nướu.
• Nếu có tăm nướu thì xịt nhẹ xung quanh cho sạch vụn thức ăn và mảng bám.
• Súc miệng sạch sẽ với nướu muối và duy trì thói quen vệ sinh cẩn thận sau khi ăn và trước khi ngủ.
• Uống thuốc đúng liều lượng và hướng dẫn theo toa của bác sĩ nếu có.

Tùy mức độ sưng và nguyên nhân gây ra mà có cách xử trí khác nhau, tốt nhất là bệnh nhân nên thông báo, chụp lại hình ảnh bị sưng và gửi cho bác sĩ cắm vis hoặc đến phòng khám nha khoa, bệnh viện khám trực tiếp để có cách giải quyết an toàn nhất.

Minivis bị lỏng

Biểu hiện và dấu hiệu nhận biết

Dấu hiệu của minivis bị lỏng thường được bệnh nhân tự phát hiện, dưới đây là các biểu hiện thường gặp khi vít niềng răng bị lỏng:

• Bệnh nhân cảm thấy đau khi thức ăn nhai chạm vào vít
• Tuột thun hay lò xo móc vào vít
• Lấy tay chạm hay lắc nhẹ thấy vis di động có thể hơi bị đau kèm theo
• Xung quanh vít có thể đọng thức ăn hoặc niêm mạc nướu quanh vis bị sưng viêm

Nguyên nhân:

Hiện tượng minivis bị lung lay có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng này:

• Do vật liệu không tương thích với cơ thể
• Do viêm và nhiễm trùng
• Do cắm vis sát hay chạm vào chân răng
• Do thức ăn cứng và thói quen chăm sóc sức khỏe răng miệng không tốt

Xử trí cắm vít niềng răng bị lung lay:

Hiện tượng vít bị lung lay chủ yếu là do tình trạng viêm nhiễm quanh vít, nó xảy ra khá phổ biến và điều này không phải vấn đề quá quan trọng để bạn phải lo lắng.

Tùy mức độ lung lay nặng hay nhẹ, có viêm nướu nhiều hay không mà có cách xử trí khác nhau, dưới đây là một số cách thông thường bạn có thể áp dụng:

• Nếu vít lung lay ít, không thấy đau và sưng, bạn có thể tự vệ sinh sạch sẽ quanh vít, theo dõi và thông báo cho bác sĩ niềng răng biết ở buổi hẹn gần nhất.
• Nếu vít lung lay kèm tình trạng đau nhức, bạn nên đến khám để bác sĩ xử trí, cân nhắc việc tháo vis chờ lành thương cắm lại hoặc lựa chọn vị trí khác để cắm.
• Phương pháp đa số được các chuyên gia niềng răng lựa chọn khi vít bị lung lay là tháo vis ra cắm lại. Nếu không quá viêm và xung quanh vít sạch sẽ có thể chỉ cần gây tê và vặn sâu vào bên trong để cố định vis chắc chắn hơn nhưng phải đảm bảo vis không chạm phải chân răng.

Quá trình xử lý minivis niềng răng bị lung lay thường đòi hỏi bác sĩ khám trực tiếp và đánh giá, do đó hãy luôn thảo luận với bác sĩ niềng răng của bạn để được hướng dẫn và chăm sóc tốt nhất.

Phòng ngừa minivis bị lỏng:

Rất nhiều nguyên nhân khiến minivis sau khi cắm bị lỏng, có nhiều yếu tố có thể không thể lường trước được. Tuy nhiên để hạn chế tình trạng này, bác sĩ nên nên lựa chọn vật liệu cắm vis đạt chuẩn và dụng cụ, trang thiết bị cắm vít phải vô trùng, kỹ thuật thực hiện đúng để không cắm quá nông hay quá sâu chạm phải chân răng.

Bệnh nhân giữ vệ sinh quanh vít sạch sẽ, sử dụng tăm nướu hay bàn chải mềm vệ sinh đầu vít thường xuyên, hạn chế tối đa lực tác động lên vít do thức ăn cứng tối thiểu 3 tuần sau khi cắm vít để đảm bảo vít được ổn định lâu dài.

Tóm lại, chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã cung cấp đầy đủ các thông tin lưu ý sau khi cắm vít niềng răng bị sưng, giúp bạn trả lời được câu hỏi cắm vis kiêng ăn gì, minivis bị lỏng hay lung lay… Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc vấn đề nào liên quan đến niềng răng hãy liên hệ Bác sĩ Cường hoặc để lại bình luận phía dưới.

Bài viết được tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Cường chuyên khoa Răng Hàm Mặt

Nguồn tham khảo:

• Periodontal status following orthodontic mini‐screw insertion: A prospective clinical split‐mouth study – PMC (nih.gov)
• Revisiting the Complications of Orthodontic Miniscrew – PMC (nih.gov)
• Risks and complications of miniscrew anchorage in clinical orthodontics – ScienceDirect
• (PDF) Pain and discomfort experience after miniscrew insertion as an anchorage device in orthodontic patients (researchgate.net)